محسن خادمی؛ فرزین قائمی؛ سیدکیوان حسینی؛ فرخ قائمی
چکیده
در این پژوهش بازخورد فرایندهای زمینساختی و سطحی بر یکدیگر، در ارتفاعات بینالود و دشت نیشابور مورد بررسی قرار گرفته است. برای دستیابی به این مهم از دادههای توپوگرافی، دادههای ثبت شده زمینلرزهها، مربوط به مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (مرکز مشهد) و اطلاعات به دست آمده از مشاهدات میدانی استفاده شده است. فرایندهای سطحی بر ...
بیشتر
در این پژوهش بازخورد فرایندهای زمینساختی و سطحی بر یکدیگر، در ارتفاعات بینالود و دشت نیشابور مورد بررسی قرار گرفته است. برای دستیابی به این مهم از دادههای توپوگرافی، دادههای ثبت شده زمینلرزهها، مربوط به مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (مرکز مشهد) و اطلاعات به دست آمده از مشاهدات میدانی استفاده شده است. فرایندهای سطحی بر پیشروی گوههای زمینساختی رانده شده در کمربندهای کوهزایی تأثیرگذار هستند. در مناطقی که فرایندهای زمینساختی سبب تشکیل بلندیها و افزایش شیب سطح زمین شدهاند، فرایندهای سطحی سبب تعدیل ارتفاعات و مسطح کردن شیبها میشوند و حجم زیادی از رسوبات آواری را به وجود میآورند که در پیشانی کمربند کوهزایی نهشته خواهند شد. این رسوبات به علت حجم و وزن زیاد بهصورت مانعی از پیشروی گوههای راندگی بهسوی جلو، جلوگیری میکنند و سبب افزایش نرخ تجمع تنش در آنجا میشوند. همچنین افزایش زاویه گسلها در گوههای کوهزایی، لغزش به روی این گسلها را سخت و گاه غیر ممکن میسازد. تشکیل گسلهای بیرون از توالی و راندگیهای برگشته را میتوان نتیجه آزاد شدن چنین تنشهای تجمع یافتهای در نظر گرفت. راندگی شمال نیشابور یک راندگی ثانویه است و به دلیل قطع کردن یالهای چینها و صفحههای راندگی دیگر، میتوان آن را به عنوان یک راندگی بیرون از توالی در نظر گرفت. نتایج مطالعات به ما نشان میدهد که حجم زیاد رسوبات پالئوژن و نئوژن در حوضه پیشانی راندگی نیشابور مانع از پیشروی رشتهکوه بینالود به عنوان گوه کوهزایی به سوی جلو (جنوب باختر) شده و رهایی نیروهای تجمع یافته حاصل از آن، گسل بیرون از توالی شمال نیشابور و راندگیهای برگشته را ایجاد کرده است.
محسن خادمی؛ فرزین قائمی؛ سید کیوان حسینی؛ فرخ قائمی
چکیده
از جمله ساختارهایی که میتوان به سازوکار زمینساختی منطقه پی برد شکستگیها هستند. برداشت شکستگیها در فرادیواره و فرودیواره راندگی شمال نیشابور که به عنوان یک گسل فعال شناخته شده است صورت گرفته است. شکستگیهای اطراف راندگی شمال نیشابور را به دو دسته شکستگیهای عمود و موازی با گسل تقسیم کرده و هر دو دسته، تغییر در نوع حرکت راندگی ...
بیشتر
از جمله ساختارهایی که میتوان به سازوکار زمینساختی منطقه پی برد شکستگیها هستند. برداشت شکستگیها در فرادیواره و فرودیواره راندگی شمال نیشابور که به عنوان یک گسل فعال شناخته شده است صورت گرفته است. شکستگیهای اطراف راندگی شمال نیشابور را به دو دسته شکستگیهای عمود و موازی با گسل تقسیم کرده و هر دو دسته، تغییر در نوع حرکت راندگی شمال نیشابور را نشان داده و این نشانه تغییر سازوکار زمینساختی در منطقه است. جدیدترین سازوکاری که برای این منطقه تعریف شده است نظریه چرخش ساعتگرد حول یک محور قائم است. نظریه چرخش بیان میدارد که این منطقه به سمت جنوب در حال حرکت است و هر چه به سمت خاور میرویم بزرگی آن بیشتر میشود. از آنجایی که جهت حرکت جهانی خرد قاره ایران مرکزی به سمت شمال است، حرکت به سمت جنوب این منطقه خلاف جهت حرکت جهانی است. افزایش بلندی ارتفاعات به سمت خاور که دلیلی برای بیشتر بودن میزان کوتاهشدگی در این منطقه است و کاهش بزرگی بردار سرعت GPS به سمت خاور خود دلیلی بر این مدعاست که کمتر شدن بردار سرعت به سمت خاور دلیل بر کم شدن میزان کوتاهشدگی نیست.
منصور شبان؛ فرزین قائمی؛ احمد عباسنژاد؛ فرخ قائمی
چکیده
نوزمینساخت که عامل مهم گسترش زمینریختها در مناطق جنبای زمینساختی است، به طور قابل توجهی سامانههای رودخانهای و شکلهای ریختزمینساختاری پیشانی کوهستانی منطقه بهاباد در ایران مرکزی را تحت تأثیر قرار داده است. برای ارزیابی میزان جنبایی زمینساختی در منطقه، شاخصهای ریختزمینساختی پیچوخم پیشانی کوهستان، ...
بیشتر
نوزمینساخت که عامل مهم گسترش زمینریختها در مناطق جنبای زمینساختی است، به طور قابل توجهی سامانههای رودخانهای و شکلهای ریختزمینساختاری پیشانی کوهستانی منطقه بهاباد در ایران مرکزی را تحت تأثیر قرار داده است. برای ارزیابی میزان جنبایی زمینساختی در منطقه، شاخصهای ریختزمینساختی پیچوخم پیشانی کوهستان، طول- گرادیان رود، نسبت عرض کف دره به ارتفاع دره، شکل حوضه زهکشی و شاخص عدم تقارن آبراههها در حوضه آبریز بررسی شد. از ترکیب این شاخصها با یکدیگر میتوان رابطه شاخص جنبایی زمینساختی (Active tectonics indices (Iat)) را به دست آورد. بر پایه مقادیر Iat، منطقه مطالعاتی را میتوان به 4 رده تقسیم کرد: رده 1 (جنبایی زمینساختی خیلی بالا، 52/1% در منطقه)، رده 2 (جنبایی زمینساختی بالا، 58/68%)، رده 3 (جنبایی زمینساختی متوسط، 20%) و رده 4 (جنبایی زمینساختی کم، 9/9%). نتایج با مشاهدات صحرایی بر روی زمینریختها و عوارض زمینشناسی سازگار است. شاخصهای جنبایی زمینساختی و شواهد ریختزمینساختاری، نرخ جنبایی زمینساختی را در منطقه مطالعاتی بیشتر متوسط و بالا نشان میدهند.
داود دهنوی؛ سید رضا موسوی حرمی؛ محمد حسین محمودی قرائی؛ فرزین قائمی؛ فرخ قائمی
چکیده
برای تعیین سنگ منشأ، جایگاه زمینساختی، شرایط هوازدگی گذشته و نامگذاری نهشتههای الیگوسن پهنه بینالود، مطالعات سنگنگاری روی ماسهسنگهای 2 برش باغشنگچ و دامنجان در شمال نیشابور انجام شد، 14 نمونه ماسهسنگی و 6 نمونه شیلی از هر دو برش، از نظر عناصر اصلی تجزیه شده است. تجزیه دادههای ژئوشیمیایی و مطالعات سنگنگاری، نشاندهنده ...
بیشتر
برای تعیین سنگ منشأ، جایگاه زمینساختی، شرایط هوازدگی گذشته و نامگذاری نهشتههای الیگوسن پهنه بینالود، مطالعات سنگنگاری روی ماسهسنگهای 2 برش باغشنگچ و دامنجان در شمال نیشابور انجام شد، 14 نمونه ماسهسنگی و 6 نمونه شیلی از هر دو برش، از نظر عناصر اصلی تجزیه شده است. تجزیه دادههای ژئوشیمیایی و مطالعات سنگنگاری، نشاندهنده ترکیب لیتآرنایت تا لیتیکآرکوز برای این ماسهسنگها و موقعیت زمینساختی حاشیه فعال قارهای برای برش دامنجان و جزایر کمانی قارهای برای برش باغشنگچ به همراه سنگ منشأ فلسیک تا حدواسط برای این نهشتهها است. بررسی شرایط هوازدگی با استفاده از عناصر اصلی نشاندهنده، وجود شرایط هوازدگی ضعیف در هر 2 برش در زمان تشکیل است با این تفاوت که در برش دامنجان شرایط هوازدگی نسبت به برش باغشنگچ شدیدتر بوده است، همچنین تعیین شرایط آبوهوایی با استفاده از عناصر اصلی و مطالعات سنگنگاری نشاندهنده شرایط آبوهوای نیمه مرطوب تا نیمهخشک برای این نهشتهها در زمان تشکیل است.